Luật Việt Vị – Giải Thích Và Quy Định Dễ Hiểu Cho Người Mới

Luật việt vị là một trong những thuật ngữ mà hầu như ai xem bóng đá cũng từng nghe, nhưng không phải ai cũng hiểu chính xác ý nghĩa và cách áp dụng. Nhiều người vẫn dễ nhầm “việt vị” thành “liệt vị”, dẫn đến hiểu sai khái niệm. Nếu bạn từng bối rối khi thấy trọng tài phất cờ, VAR từ chối bàn thắng hoặc nghe bình luận viên nhắc đến lỗi việt vị mà chưa hiểu rõ, bài viết sau đây của 555WIN sẽ giúp bạn nắm trọn kiến thức một cách dễ nhớ và đơn giản nhất.

Khái niệm luật việt vị trong bóng đá cần ghi nhớ

Luật việt vị được hiểu là tình huống một cầu thủ đứng sai vị trí cho phép trong thời điểm bóng được đồng đội chuyền tới, tạo ra lợi thế không công bằng so với đội bạn. “Việt” nghĩa là vượt qua, vì vậy có thể hiểu đơn giản “việt vị” là vượt quá giới hạn vị trí được phép nhận bóng trên sân.

Trước khi tìm hiểu chi tiết về cách nhận biết và các tình huống phạm lỗi việt vị, chúng ta cần nắm rõ bản chất và mục đích ra đời của điều luật đặc biệt này. Việc hiểu đúng nền tảng sẽ giúp bạn dễ dàng nhận diện lỗi khi theo dõi trận đấu hoặc khi chơi bóng cùng bạn bè.

Luật xuất hiện rất sớm trong lịch sử bóng đá. Từ năm 1848, quy tắc Cambridge đã đưa ra phiên bản sơ khai của luật với yêu cầu: nếu người nhận bóng đứng trước ít nhất 4 cầu thủ đối phương thì bị xem là việt vị. Đến năm 1866, điều luật mới chính thức được áp dụng rộng rãi và tiếp tục được điều chỉnh qua nhiều thời kỳ.

Những quy định cơ bản về lỗi trong luật việt vị

Dù bóng đá có nhiều thay đổi trong chiến thuật và công nghệ, nhưng nguyên tắc cốt lõi của luật vẫn được giữ nguyên. Người xem và người chơi bóng nên nắm được các quy định này để hiểu trận đấu một cách chuẩn xác hơn.

Vị trí được xem là việt vị

Theo luật việt vị một cầu thủ được coi là đứng ở vị trí việt vị khi thỏa mãn đồng thời các điều kiện sau: Người chơi đang đứng bên phần sân của đối phương tại thời điểm đồng đội chuyền hoặc chạm bóng. Ngoài ra, vị trí của cầu thủ phải gần đường biên ngang cuối sân đối phương hơn cả bóng và cầu thủ đối phương thứ hai. 

Dù thủ môn thường là người đứng thấp nhất đội hình, nhưng không bắt buộc thủ môn phải là một trong hai cầu thủ đó. Chỉ cần ít hơn hai cầu thủ đối phương đứng thấp hơn cầu thủ nhận bóng thì cầu thủ này đã ở vị trí việt vị. Mọi bộ phận trên cơ thể có thể ghi bàn đều được dùng để xác định vị trí việt vị, ngoại trừ tay và cánh tay.

Khi nào một cầu thủ bị thổi phạt theo luật việt vị?

Không phải cứ đứng ở vị trí việt vị là bị thổi phạt. Cầu thủ chỉ bị phạt khi tham gia trực tiếp vào pha bóng và tạo ra lợi thế không công bằng. Điều này gồm một số trường hợp sau:

Cầu thủ tác động trực tiếp lên đường chuyền bóng, chạm bóng hoặc ghi bàn vào lưới đội bạn. Cầu thủ tham gia vào pha bóng và gây cản trở cầu thủ đối phương trong việc phòng ngự. Một cầu thủ hưởng lợi từ vị trí việt vị khi bóng bật ra từ cột dọc, thủ môn hoặc hậu vệ đối phương và rơi đúng vào vị trí của họ.

Cách nhận biết tình huống việt vị trên sân theo luật việt vị 

Theo luật việt vị khi trận đấu diễn ra, trọng tài biên là người quan sát và quyết định việt vị ở thời điểm ban đầu. Nếu bạn thấy trọng tài phất lá cờ sọc đỏ – cam hướng về phía sân, điều đó cho thấy có cầu thủ phạm lỗi việt vị trong tình huống vừa diễn ra. Bên cạnh đó, hiện nay công nghệ VAR ngày nay đóng vai trò hỗ trợ cực kỳ quan trọng. 

Khi một đội ghi bàn, VAR sẽ xem lại toàn bộ tình huống tấn công để xác định xem liệu cầu thủ ghi bàn hoặc người chuyền bóng trước đó có việt vị hay không. Chỉ cần sai lệch một phần cơ thể, bàn thắng sẽ lập tức bị từ chối và thông báo xuất hiện trên màn hình.

Khi nào không bị thổi phạt việt vị?

Nhiều người cứ nghĩ chỉ cần đứng ở vị trí việt vị là sẽ phạm lỗi. Tuy nhiên có những trường hợp cầu thủ dù ở vị trí việt vị nhưng lại không bị phạt. Những ngoại lệ này giúp đảm bảo trận đấu không bị gián đoạn quá mức và tránh thiệt thòi cho cầu thủ chỉ vì đứng sẵn ở một vị trí nào đó.

Các trường hợp ngoại lệ hợp lệ trong luật việt vị

Một cầu thủ đứng ở vị trí việt vị nhưng nhận bóng trực tiếp từ các tình huống sau thì không bị phạt:

Quả ném biên từ đồng đội hoặc đối phương. Quả phạt góc được thực hiện bởi bất kỳ cầu thủ nào. Quả phát bóng lên của thủ môn từ khu vực 5m50. Khi rơi vào những trường hợp này, dù đứng ở vị trí việt vị, cầu thủ vẫn được phép nhận bóng và thi đấu bình thường.

Luật việt vị trong bóng đá là một phần không thể thiếu giúp giữ sự công bằng và tinh thần fair-play của môn thể thao vua. Hiểu rõ luật không chỉ giúp bạn xem bóng đá thú vị hơn mà còn giúp bạn áp dụng đúng khi chơi bóng cùng bạn bè. Nếu thường xuyên theo dõi bóng đá tại 555WIN, bạn sẽ thấy việc nắm rõ luật này cực kỳ hữu ích, nhất là trong những trận đấu căng thẳng cần sự chính xác tuyệt đối.